Bitcoin Yasal Mıdır?

Bu yazımızda GÜRCAN Partners kurucu ortağı Av. Bedrettin Gürcan Blockchain Law Lab işbirliği ile diğer kripto paralar ve Bitcoin yasal mı sorusunu cevaplayacaktır. 

Bitcoin ile Alım-Satım Yapmak Türkiye’de Yasal Mıdır?

Öncelikle Bitcoin yasal mı sorusundan ziyade Bitcoin yasak mı daha doğru bir soru biçimi olacaktır. Zira yasak olmayan şey yasaldır.

Öncelikle niteliğine belirlemek adına: Bitcoin sanal para sayılmadığından bir tür gelir veya ücret olarak nitelendirebiliriz. (Ücret tanımı İş Kanununca kabul edilmemektedir.)

Türkiye’de ve de birçok ülkede para olarak kabul edilmeyen Bitcoin’in menkul kıymet olmadığı düşünülürse Bitcoin’i en yakın emtia olarak tanımlayabiliriz. Bu konuda Bitcoin’in hukuki niteliği hakkındaki yazımızı da okuyabilirsiniz. 

Bitcoin ve diğer sanal birimlerinin internet üzerinden ve de ATM’ler üzerinden alım-satımı yapılabilmektedir.

Bitcoin Yasal Mı ?

”Türk mevzuatını incelediğimizde  kripto para (Sanal ya da elektronik para olarak tanımlanmaz) alım veya satımının yasak olduğuna dair bir düzenleme bulunmamaktadır.”

Bu konuda asıl mesele Blokzinciri üzerinde alım satımın anonim olması, takibinin zor olması sebebiyle yasal olmayan bir takım aktivitelerde kullanılabilmesidir. Kripto paralar ve de borsalar hakkında yapılan ilk düzenlemelere bakıldığında çoğunun para aklama (money-laundering) üzerine yapıldığı görülmektedir.

”Türkiye’de kripto paraların alım ve de satımda kullanılmasına bir mâni yoktur.”

Bu konuda bir yasaklama söz konusu değildir. Bunu pratikte bir emtia takası gibi düşünebiliriz. Ancak para ile ödeme kabulünün zorunlu olduğu sektörlerde kullanılması sıkıntılar yaratabilir.

Bazı ülkelere bakıldığında en yaygın yolun öncelikle kripto paraları yasal bir ödeme aracı olarak kabul edilmemesi, sonraki adımda ise para aklamayı önlemek adına kripto paralarla işlemlerin finansal kuruluşlar için yasaklandığı görülmektedir.

Türkiye’de çoğu banka, politikaları gereği bahis ve de kripto ticaret sitelerine sanal pos hizmeti vermemektedir. Dahası yurtdışında kurulu kripto para ticaret sitelerinde kredi kartınızı kullanamayabilirsiniz.

Vietnam kripto paraları önce finansal kuruluşların kullanmasını yasaklamış,  sonrasında ise vatandaşlarına da bu kullanımı yasak tutmuştur. Ekvator, Bolivya ve Kırgizistan’da Bitcoin’in yasaklı olduğu ülkeler listesine girmiştir. Bu ülkelerde bitcoin aldığınızda bu eyleminiz para aklama gibi yasa dışı faaliyetlerle ilişkilendirilmektedir.

Bir diğer nokta da alım satım yapılmasında veya hizmet alımında kripto paraların kullanılmasıdır.

Örneğin günlük hayatta birçok yerde Bitcoin ve diğer kripto paraların kullanıldığı görülmektedir. Tabi bu alım satım ilişkisinde aracı kuruluşlarla yapılan ödemelerin bir banka kaydı gibi değer görüp görmeyeceği tartışmalıdır. Bu firmalara örnekler:  

Burada bir hizmet veya satış sözleşmesi söz konusu olmaktadır. Borçlar kanunu her iki sözleşmeyi de esaslı unsur olarak ücret alınmasını şart koşmuştur. Ücretin de para ile ödeme anlamına geldiği ve de kripto paraların para sınıfına girmemesinden sebep kripto paralarla yapılan hizmet veya satış sözleşmesinin kurulamayacağı söylenebilir.

Kripto paralarla kurulan bu tarz sözleşmeleri takas ilişkisine sokmak için Borçlar Kanunu 139. Maddeye bakılabilir:

‘’ İki kişi, karşılıklı olarak bir miktar para veya özdeş diğer edimleri birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise her biri alacağını borcuyla takas edebilir.’’ şeklinde takası düzenlemiştir.

Burada kripto paraları paraya özdeş bir edim olarak sayarak hizmet veya alım satım ilişkisinde takas sözleşmesine sokabiliriz.

Bitcoin ve diğer kripto paraların yasal durumu ile ilgili gelişmeler oldukça yazımızı güncelleyeceğiz.